دکتر ابراهیم فیاض

سینما با بهره‌گیری از دین و اسطوره به سوی آینده می‌رود

دکتر ابراهیم فیاض در نشست نقد و بررسی مجموعه "یوسف پیامبر" قرآن کریم را سرشار از تصویر و جذابیت سینما را ناشی از بهره گرفتن از دین و اسطوره دانست.
به گزارش خبرنگار مهر، نشست "هم‌اندیشی چهره‌پردازی از شخصیت‌های دینی در رسانه" با بررسی موردی مجموعه تلویزیونی "یوسف پیامبر" عصر دوشنبه با مشارکت سازمان فرهنگی هنری شهرداری، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و فرهنگسرای رسانه در این فرهنگسرا برگزار شد.

در این مراسم جواد شمقدری مشاور هنری رئیس جمهوری، فرج‌الله سلحشور کارگردان و نویسنده مجموعه، شهریار بحرانی کارگردان، ابراهیم فیاض استاد دانشگاه، حجت‌الاسلام محمدحسن نجفی‌راد رئیس دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم نمایندگی تهران و احمد نوریان رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران حضور داشتند.

نوریان در این مراسم که اجرای آن به عهده امیرحسین مدرس بود، گفت: از دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم برای برپایی این مراسم قدردانی می‌کنم. فرهنگسرای رسانه از یکسال و اندی پیش فعالیت خود را شروع کرد و توانست جایگاه خوبی کسب کند. ارتقای آگاهی‌ها و دانستنی‌ شهروندان از اهداف شکل‌گیری این فرهنگسرا بود و تاکنون نشست‌های مختلف برگزار کرده است.

وی در ادامه افزود: حمایت از آثار فاخر و برگزاری نشست‌های تخصصی با این محوریت جزو برنامه‌های ماست. سلحشور از فیلمسازان متعهد و پیشکسوتانی است که به تاریخ پرافتخار ادیان الهی و اسلام پرداخته و آن را در اختیار نسل‌های دیگر قرار داده است. ممکن است نقدی هم بر آثار او شود، اما آنچه اهمیت دارد استقبال مخاطبان از مجموعه "یوسف پیامبر" بود. من برای او و دیگر هنرمندان آرزوی موفقیت دارم.

حجت‌الاسلام نجفی‌راد هم ضمن ارائه گزارشی از دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم گفت: قریب 150 عضو داریم و تاکنون فعالیت‌های علمی و پژوهش‌های زیادی انجام داده‌ایم. ما آمادگی همکاری با هنرمندان متعهد و دینی داریم تا بتوانیم دغدغه‌های پرسش‌های دینی مردم را پاسخگو باشیم و مفاهیم و موضوع‌های دینی به بهترین وجه به مخاطبان منتقل شود.

در این مراسم فیاض استاد دانشگاه درباره جایگاه به تصویر درآوردن شخصیت‌های ناب توضیح داد: برخی معتقدند وقتی دین تصویری شود سکولار می‌شود، بنابراین نباید دین را تصویری کرد، چون تقدس شخصیت‌های مقدس شکسته می‌شود و شخصیت‌های مقدس رازآلودگی خود را از دست می‌دهند. ماکس وبر هم اشاره می‌کند دین مخالف هنر است.

وی در ادامه با اشاره به انقلاب در مسیحیت و یهودیت گفت: در تورات خدا تاریخی است. بنابراین شما در فیلمی چون "بن هور" تحرک و هیجان را می‌بینید، اما در انجیل اینطور نیست و خدا تاریخی نیست و سینمای معناگرا در آن، سکوت و آرامش است. اسلام بین یهودیت و مسیحیت است. پیشینه ما تاریخی است. بنابراین سینما باید مثل مسجد پرنور باشد.

این استاد دانشگاه افزود: قرآن پر از تصویر است و با تصویر به ویژه در سوره‌های مکی حرف زده است. مخاطب با اسطوره در دین ارتباط برقرار می‌کند. اگر سینما از اسطوره بهره نگیرد، جذاب نمی‌شود. مثل مجموعه "تنهاترین سردار" که درباره امام حسن (ع) بود. سینما با بهره گرفتن از دین و اسطوره به سوی آینده می‌رود.

فیاض خاطر نشان ساخت: هدف سریال‌های دینی قرار دادن جامعه در یک آزمایش بزرگ دینی است، چون قدرت استدلال رشد می‌کند و دلیل جذابیت‌های مجموعه‌های "امام علی" و "یوسف پیامبر" هم همین امر بود.

بحرانی هم گفت: برای همیشه این سئوال مطرح بوده که ثمره و اساس تبادل هنری سینما با مخاطبان چیست؟ آیا داستان است یا تعلیق آن؟ سینما رفتارشناسی است. صرف نظر از داستان که بیان‌کننده یک روایت مقدس است، عبرت‌آموزی از طریق انتقال رفتار درست در مخاطب است.

وی ادامه داد: رسیدن به یک رفتار درست در فیلم‌ها کار دشواری است. حضرت امام (ره)، مقام معظم رهبری، آیات و احادیث الگوهای خوبی برای ما هستند. در واقع آنچه از دل برآید بر دل نشیند و مسلماً هر چه به ایده‌آل‌ها برسیم تاثیرگذاری بیشتر می‌شود.